Fot. https://www.poznan.pl/mim/info/news/koncert-krola-czardasza-na-dziedzincu-urzedu-miasta,96636.html
Miklosz Deki Czureja wychowywał się w romskiej rodzinie na południu Polski w Niedzicy. Jego rodzina pochodzi z Węgier i Czech. Członkowie rodziny Miklosza również muzycy, instrumentaliści, dziadek Jan Czureja i ojciec również Miklosz Czureja, obaj skrzypkowie. Jednak największy wpływ na twórczość i rozwój muzyczny muzyka miał jego ojciec, wspaniały skrzypek, który też swój talent odziedziczył po swoim ojcu. Miklosz jako małe dziecko został zauważony przez miejscowych nauczycieli Państwowej Szkoły Muzycznej i dzięki wytrwałości udało mu się zakończyć edukację w tym kierunku. Jako nastoletni chłopak wyjechał na Śląsk, gdzie kontynuował naukę w Szkole Muzycznej. Po zakończeniu edukacji powrócił do rodzinnego domu, by ponownie wyjechać, ale już z członkami rodziny do Poznania. Tam podjął pracę w Cygańskim Zespole Pieśni i Tańca „Roma”. Na przełomie lat 60-70 XX w. rozpoczął wieloletnią współpracę z zespołem, koncertując w wielu miejscach całego świata.
Od lat 80-tych XX w. Miklosz Deki Czureja grywał w innych zespołach. Między innymi „Krist Romano”, „Czermen”, a także „Don Wasyl i Cygańskie Gwiazdy”.
Przełomem jego solowej kariery był udział w I Międzynarodowym Festiwalu Romów w Ciechocinku oraz zdobycie Grand Prix dla solisty festiwalu.
Jego kariera solisty trwa do dziś. Wraz z członkami rodziny założył własny zespół muzyczny „Tatra Roma” i zamieszkał w Poznaniu. W skład zespołu wchodzą córka Sara, wspaniała cymbalistka, syn Miklosz Marek wokalista, skrzypek, pianista oraz tańczące i śpiewające bliźniaczki Sandra i Sylwia. W miarę upływu lat okazało się, że Sara, najmłodsza córka Miklosza, posiada również talent wokalny, który z powodzeniem prezentuje na scenie.
Na fotografii Miklosz Deki Czureja z córką Sarą
Na fotografii Mikosz Deki Czureja z córką Sarą
Fot. https://dart.ppstatic.pl/kadry/k/r/31/96/4d9ef3780bafc_o_full.jpg
Współpracował m.in. z Sandorem Lakatoszem, światowej sławy skrzypkiem, warszawskim Teatrem Studio Buffo i Michałem Urbaniakiem. Z tym ostatnim artystą stoczył nawet muzyczny pojedynek na skrzypcową improwizację, który relacjonowała Telewizja Polonia.
Współpracuje z Fundacją Bahtałe Roma – (Szczęśliwi Cyganie), przy której powstała Niepubliczna Szkoła Muzyczna I stopnia im. Miklosza Deki Czureji w Poznaniu.
Fot. Chad Evans Wyatt
Nagrał 12 płyt zarówno z własnym zespołem „Tatra Roma”, jak i z innymi muzykami romskimi działającymi na całym świecie. Jest kompozytorem, aranżerem utworów instrumentalnych. Komponuje muzykę do filmów i musicali m.in do musicalu „Chata za wsią”.
Brał udział w nagraniu wielu programów dla radia i telewizji (polskich i zagranicznych). Jest też bohaterem licznych reportaży telewizyjnych, radiowych i prasowych.
Przez rok “Czardasz” V. Montiego w wykonaniu Miklosza Czurei utrzymywał się na szczycie telewizyjnej listy przebojów.
Czureja wystąpił też w produkcjach fabularnych, m.in. w serialach telewizyjnych „Dom”, „Glina”, a także w filmie „Wiosenne wody”. W serialu „Na dobre i na złe” wcielił się w postać Miklosza – syna Roma, pacjenta szpitala w Leśnej Górze.
Obecnie Miklosz Deki Czureja mieszka w Szwecji i kontynuuje karierę solową.
Nagrody:
- I nagroda Grand Prix na I Międzynarodowym Festiwalu Muzyki i Kultury Romów w Ciechocinku
- II nagroda na Międzynarodowym Konkursie Muzyki Romskiej w Monachium, którego jurorami byli sir Yehudi Menuhin i Stéphan Grapelli: Czureja został uhonorowany przez nich tytułem “Króla Czardaszy”
- 15 lipca 2015 r. w uznaniu zasług dla kultury i za działalność społeczną Miklosz Deki Czureja został uhonorowany przez Prezydenta RP Złotym Krzyżem Zasługi, który wręczył mu wojewoda wielkopolski Piotr Florek
- 7 kwietnia 2017 r., w przeddzień Międzynarodowego Dnia Romów, otrzymał z rąk wicewojewody wielkopolskiego Marleny Maląg przyznany przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Srebrny Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis.
Nagrania/teledyski
Dża more
Grażyna Brodzińska i Miklosz Deki Czureja
Czardsz nad czardaszami
Oczy czarne
Krośnica
Romano swingo
Opracowanie: Krystyna Perła Markowska
