Rudolf Dzurko, wystawa “Tylko ze mną usłyszysz, jak rośnie trawa” w Východoslovenská galéria w Koszycach
Wschodniosłowacka Galeria – Východoslovenská galéria w Koszycach zorganizowała wystawę zatytułowaną “Tylko ze mną usłyszysz, jak rośnie trawa”, prezentującą twórczość Rudolfa Dzurki, genialnego słowackiego artysty romskiego pochodzenia.
Rudolf Dzurko (1941–2013) był wybitnym romskim artystą pochodzącym ze wschodniej Słowacji, który mimo braku formalnego wykształcenia artystycznego stworzył unikalny styl, łącząc szkło i piasek w swoich pracach. Jego dzieła, pełne symboliki i emocji, odzwierciedlają romską tożsamość i doświadczenia życiowe.
Urodzony w miejscowości Pavlovce, Dzurko w młodym wieku wraz z rodziną uciekł przed niemiecką okupacją do północnych Czech. Pracował jako murarz i palacz w hucie szkła, co wpłynęło na jego późniejszą twórczość. Rozpoczął eksperymenty z techniką polegającą na kruszeniu kolorowego szkła i tworzeniu z niego kompozycji inspirowanych dzieciństwem oraz życiem w społeczności romskiej. Choć sam uważał się za artystę naiwnego, jego prace można porównać do dzieł Fridy Kahlo, bo łączą surrealizm z realizmem magicznym.
Wschodniosłowacka Galeria w Koszycach zorganizowała wystawę zatytułowaną “Tylko ze mną usłyszysz, jak rośnie trawa”, prezentującą twórczość Dzurki. Ekspozycja obejmuje dziesiątki prac wykonanych techniką kruszonego szkła oraz rzeźby drewniane, czerpiące z kultury i tradycji romskiej. Wystawa stanowi kontynuację badań nad historią sztuki Europy Środkowej, mających na celu docenienie niedostatecznie znanych artystów w kontekście inkluzywnych podejść i rewizji kontekstów artystycznych.
Rudolf Dzurko był również utalentowanym muzykiem i gawędziarzem, a jego opowieści o życiu Romów były pełne humoru i wyobraźni. Jego twórczość, choć przez lata niedoceniana, stanowi ważny element dziedzictwa kulturowego, ukazując bogactwo i różnorodność romskiej społeczności.
Wschodniosłowacka Galeria (Východoslovenská galéria) w Koszycach to pierwsza regionalna galeria sztuki na Słowacji, założona w 1951 roku, dwa lata po otwarciu Słowackiej Galerii Narodowej. Od momentu powstania galeria systematycznie wzbogaca swoją kolekcję o wartościowe dzieła sztuki słowackiej i zagranicznej, dbając o ich dokumentację i popularyzację. Mieszcząca się w historycznym budynku dawnego starostwa, galeria nie tylko prezentuje sztukę, ale także podejmuje istotne tematy społeczne, takie jak zmiany klimatyczne, nierówności czy segregacja. W ramach swojej działalności prowadzi również bibliotekę specjalistyczną oraz przestrzeń poświęconą współczesnym problemom urbanistycznym i ekologicznym. Dzięki nowatorskim projektom i współpracy z ekspertami z różnych dziedzin, galeria staje się miejscem dialogu, inspiracji i refleksji nad sztuką i współczesnym światem.
Serdecznie dziękujemy ETP Slovensko za zorganizowanie zwiedzania wystawy Rudolfa Dzurko w Východoslovenská galérii.
Fot. Fundacja Dom Kultury
